یکی از رایج ترین مشکلاتی که برای همه افراد ممکن است به وجود آید پوسیدگی دندان است. در مقایسه با رایج ترین بیماری که برای همه عموم به وجود می آید پس از سرما خوردگی، این عارضه رتبه دوم را دارد. این بیماری در هر سنی ممکن است برای افراد به وجود آید اعم از کودکان، نوجوانان و بزرگسالان. از مهم ترین کارهایی که برای جلوگیری از بروز پوسیدگی دندان می توان انجام داد رعایت بهداشت دهان و دندان است. در این مقاله می خواهیم اطلاعاتی در رابطه با پوسیدگی دندان در اختیار شما بگذاریم. با ما همراه باشید.
پوسیدگی دندان چیست؟
لبخند هر فرد یکی از عامل های مهم او در زیبایی چهره اش محسوب می شود به همین خاطر داشتن دندان های سالم و زیبا می تواند زیبایی دو چندانی به چهره فرد دهد. لبخند زیبا نه تنها به زیبایی چهره فرد می افزاید بلکه موجب شاداب تر و جوانتر نشان دادن چهره او می شود. پوسیدگی یکی از اصلی ترین علل از بین بردن این زیبایی است.
این عارضه زمانی رخ می دهد که باکتری ها، مواد اسیدی و ذرات غذایی بر روی دندان ها به جای بماند و فرد تلاشی برای از بین بردن آن ها نکند. این عوامل با بزاق دهان ترکیب می شوند و می توانند دندان ها را خراب کنند. هرچه این موارد برای مدت طولانی تری بر روی دندان باقی بماند به مرور زمان به پلاک های دندانی تبدیل می شوند و از بین بردن آن ها با مسواک دیگر امکان پذیر نمی شود. زمانی که این پلاک ها از بین نروند دندان ها را دچار پوسیدگی می کنند.
در حالت کلی می توان گفت که پوسیدگی نتیجه فعالیت باکتری های به جا مانده بر روی سطح دندان است. این عارضه عوارض مختلفی دارد که در ادامه بیشتر به آن ها می پردازیم.
علت پوسیدگی دندان چیست؟
همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم این عارضه زمانی رخ می دهد که ذرات و باکتری ها با بزاق دهان ترکیب شوند و برای مدت زمانی بر روی دندان باقی بمانند. ایجاد پوسیدگی دندان علل مختلفی دارد که شناخت آن ها می تواند به پیشگیری از بروز آن ها کمک کند. از اصلی ترین علل بروز این مشکل می توان به مصرف بیش از حد غذاهای شیرین و چسبناک و عدم پاک کردن آن ها اشاره کرد. سایر علل بروز این مشکل عبارت است از:
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
- تشکیل پلاک های سفت و سخت بر روی دندان
- مصرف مواد غذایی و خوراکی های خیلی شیرین و اسیدی
- پرتو درمانی در ناحیه سر و گردن
- وجود برخی بیماری های خاص
- مصرف برخی داروهای خاص
- خشکی دهان
انواع پوسیدگی دندان
این عارضه از یک سیستم طبقه بندی مشخص پیروی می کند که این سیستم طبقه بندی برای ترمیم و درمان پوسیدگی توسط دندانپزشکان معین شده است. انواع کلاس های این عارضه به صورت زیر می باشد:
- پوسیدگی دندان کلاس 1: این نوع پوسیدگی به سطوح جونده دندان های خلفی مرتبط می شود.
- کلاس 2: این نوع پوسیدگی به سطوح بین دندان های پشتی مرتبط می شود.
- پوسیدگی دندان کلاس 3: این نوع پوسیدگی به سطوح جونده دندان های قدامی مرتبط می شود.
- کلاس 4: این نوع پوسیدگی به نوک دندان ها می رسد.
- پوسیدگی دندان کلاس 5: این نوع پوسیدگی در قسمت گردن دندان یا طوق دندانی رخ می دهد.
- کلاس 6: این نوع پوسیدگی در قسمت لبه ها و نوک دندان ها به وجود می آید.
علائم ایجاد این عارضه
این عارضه در برخی موارد دارای علائمی است که خود فرد می تواند تشخیص دهد اما بعضی اوقات این پوسیدگی در دندان های پشتی اتفاق می افتد که خود فرد ممکن است متوجه آن نشود و نیاز به معاینه توسط دندانپزشک دارد. برخی از این علائم عبارتند از:
- رنگ مینای دندان تغییر می یابد و اغلب به سمت قهوه ای یا سیاه می رود.
- این عارضه ممکن است باهع ایجاد سوراخیدر دندان شود.
- دندان پوسیده در مقابل مصرف مواد غذایی یا غذاهای سرد و گرم حساس می شود.
- احساس درد زمانی که دندان ها بر روی هم قرار می گیرند.
- بوی بد دهان
راه های پیشگیری
برای پیشگیری از این عارضه می توان به موارد زیر توجه و عمل کرد.
- رعایت منظم و مرتبط بهداشت دهان و دندان. همه افراد باید حداقل دو مرتبه در روز از مسواک، حداقل دو مرتبه در روز از نخ دندان و دهان شویه استفاده کنند. (فواصل استفاده از دهانشویه باید با نظر دندانپزشک صورت گیرد)
- رعایت رژیم غذایی مناسب با مواد قندی کم
- مراجعه به بهترین دندانپزشک برای چکاپ حداقل هر 6 ماه یکبار
راه های درمان
درمان این عارضه وابسته به عوامل مختلفی است که مهم ترین آن میزان و عمق پوسیدگی است. برای درمان و رفع این مشکل بیمار در ابتدا باید تحت معاینه توسط دندانپزشک قرار بگیرد. همچنین برای درمان این مشکل روش هایی وجود دارد که در ادامه به شرح مختصری از آن ها می پردازیم.
فلوراید درمانی
فلوراید درمانی جزو روش های درمانی ای است که پوسیدگی در مرحله ابتدایی خود باشد. در این حالت با کمک فلوراید تراپی می توان مینای دندان را تقویت کرد.
پر کردن دندان
یکی از رایج ترین روش های درمان، پر کردن دندان است. اگر دندان فرد بر اثر پوسیدگی حفره ای بر روی آن ایجاد شده است می توان با پر کردن آن را ترمیم کرد.
درمان ریشه دندان (عصب کشی)
درمان ریشه دندان یا عصب کشی یکی از روش های درمان افرادی است که پوسیدگی به عمق دندان و مینای دندان او رسیده باشد. در این روش دندانپزشک بافت عفونی را از داخل دندان برداشته و آن را ترمیم می کند. پس از عصب کشی دندانپزشک دندان بیمار را با مواد مخصوص پر می کند تا به صورت کامل دندان ترمیم شود.
کشیدن دندان
کشیدن دندان آخرین روش درمانی است که برای رفع این عارضه از آن استفاده می شود. هنگامی که پوسیدگی به عمق دندان رسیده باشد و التهاب پالپ به وجود آمده با عصب کشی یا درمان ریشه از بین نرود دندانپزشک مجبور به کشیدن دندان می شود. برای جایگزین دندان از دست رفته می توان از روش های مختلف مانند ایمپلنت دندان استفاده کرد.
